In de westelijk gelegen wijk Belém komen dagelijks duizenden toeristen aan om er onder andere het klooster ‘Mosteiro dos Jerónimos’ te bezoeken. Dit klooster werd omstreeks het begin van de zestiende eeuw gebouwd. Portugal beleefde in de vijftiende en zestiende eeuw namelijk hoogtijdagen. Verschillende ontdekkingsreizen en dan met name die van Vasco da Gamma leverden veel rijkdom op. Vasco da Gama ontdekte tijdens zijn reis langs de zeeroute van Afrika het land India en wist daarmee de handel in specerijen en de Indische Oceaan voor zich te winnen.
Als dank hiervoor besloot koning Manuel I om het Hiëronymietenklooster ‘Mosteiro dos Jerónimos’ te laten bouwen. Het in Manuelijnse stijl opgetrokken bouwwerk werd volledig gefinancierd met ‘pepergeld’. De handelsroute en belangrijke positie met handel in specerijen leverden Manuel I de titel tot rijkste monarch van Europa.
Reserveer je tickets vooraf via internet
Het Hiëronymietenklooster van Lissabon staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Dat betekent extra belangstelling voor dit prachtige klooster en dus ook hier vrijwel dagelijks lange wachtrijen voor de kassa. Met een vooraf via internet gekocht entreeticket kun je deze rijen zo passeren om aan je bezoek te beginnen.
Reserveer hier je entreetickets voor het Mosteiro dos Jerónimos
Het ontwerp van het Jerónimos klooster werd verzorgd door de Portugese architect Diogo de Boitaca. Eerder werk van hem is te zien in Setúbal, namelijk Mosteiro de Jesus. De werkzaamheden werden omstreeks 1517 overgenomen door de Spaanse architect João de Castilho, die tevens verantwoordelijk is voor de in Alfama gelegen kerk ‘Sé de Braga’. De bouw van Mosteiro dos Jerónimos werd kort na het overlijden van Manuel I in 1521 voor een aantal jaren stil gelegd. Het verschil in steensoort is dan ook duidelijk zichtbaar vanuit de kloosterpatio. De Manuelijnse werd ontwikkeld tijdens het bewind van koning Manuel I. De bouwstijl typeert zich in iconografische motieven en symbolen die de koninklijke macht vertegenwoordigen. Mosteiro dos Jerónimos is uitbundig en rijkelijk gedecoreerd.
Wanneer je het klooster Mosteiro dos Jerónimos binnenkomt via het westportaal dan loop je direct de shop van het klooster binnen. Wanneer je deze verlaat kom je uit op de bovenste verdieping. Je kijkt uit over de binnentuin waaromheen overdekte gangpaden met ingebouwde banken te vinden zijn. Er zijn beperkte ruimtes waar je in mag. Zo bezoek je het refectorium, een collectieve eetzaal. De zaal is vrij lang en redelijk sober. De muren zijn voorzien van een geel met blauw betegelde lambrisering (azulejos) en er is een haard met daarboven een schilderij.
De andere ruimte die je kunt betreden leidt je de weg naar het balkon van de kloosterkerk Santa Maria de Belém. Vanaf dit balkon heb je uitzicht op het altaar en het schitterend gedecoreerde plafond van de kerk. Wanneer je het balkon verlaat, kun je bij de uitgang rechts een trap naar beneden. Je komt dan op de begane grond van Mosteiro de Jerónimos. Wederom zijn er wandelgangen/galerijen die je een fraai uitzicht op de binnentuin verstrekken. Ook deze kloostergangen zijn rijkelijk voorzien van decoraties. Boven de bogen zijn ook schepen afgebeeld, die weer verwijzen naar de ontdekkingsreiziger Vasco da Gama.
De vertrekken die je hier kunt bereiken zijn een informatieve ruimte waarin de geschiedenis van het klooster middels foto’s wordt uitgelegd. Er zijn een aantal gesloten deuren waarachter de ‘confessionario’ oftewel de biecht ruimtes zich bevinden. Eén daarvan is geopend. De andere ruimte waar je binnen kunt is de kapittelzaal waarin de tombe van Alexandre Herculano zich bevindt. Alexandre Herculano was een schrijver, historicus, politicus, journalist, dichter en daarnaast de eerste burgemeester van Belém. Sinds 1983 is de Mosteiro dos Jerónimos opgenomen in de lijst werelderfgoederen van Unesco.
Als je alles gezien hebt, volg je de exit route en kom je uit in het Westportaal van het klooster waar je de route ook begonnen bent. Voordat je het portaal verlaat kun je echter nog naar links om de Santa Maria kerk te bezoeken die je eerder vanaf het balkon hebt kunnen bewonderen. De kerk is eveneens rijkelijk gedecoreerd en met veel pracht en praal ingericht. De Manuelijnse architectuurstijl zoals die in 1514 werd ingezet, voert hier de boventoon. Het levert een soort mix tussen de laat gotische en nieuwe renaissance stijl op. Aan de linkerzijde is een gouden altaar te bewonderen waaronder het silhouet van een persoon in een glazen kist ligt. De persoon die hier ligt is duidelijk niet echt. Even verder bevinden zich zowel links als rechts twee graftombes. De tombe aan de rechterzijde behoort toe aan Luís de Camões, een Portugese dichter en schrijver. En aan de linkerzijde bevindt zich de graftombe van ontdekkingsreiziger Vasco da Gama. Richting het koor bevinden zich nog enkele graven die gedragen worden door olifanten. Deze graven behoren toe tot Manuel I en diens vrouw Dona Maria, diens zoon en latere koning João III en diens vrouw Catarina.
Links achterin de Santa Maria kerk bevindt zich nog een doorgang die weg leidt naar de woonkamer van de sacristie. Hier tref je zeventiende-eeuwse kasten met daarboven veertien schilderijen die gemaakt zijn op houten panelen. De kunstenaar die deze schilderijen heeft gemaakt is Simão Rodrigues, een Portugese schilder uit de maniëristische periode.
Wanneer je buiten komt kun je direct oversteken naar het linkse deel van Mosteiro dos Jerónimos. Hier bevindt zich namelijk het ‘Museu Nacional de Arqueologia’ (MNA) wat omstreeks 1893 werd opgericht door Dr. José Leite de Vasconcelos. Liefhebbers kunnen hier genieten van Portugese archeologische voorwerpen, restanten van gebouwen en andere collecties die je meer vertellen over de geschiedenis van het land en de stad Portugal.
